Pierwszym etapem zawsze będzie wywiad, pokazujący pod jaką postacią występuje alergia, jak oddziałuje na organizm i jakie są obciążenia rodzinne. W dalszej kolejności wykonywane są wybrane testy – od badań laboratoryjnych, testów skórnych, prób prowokacji po inne badania.
Nawracające biegunki czy wymioty możemy sami zaobserwować po spożyciu niektórych składników pokarmowych – warzyw, owoców, skorupiaków czy orzechów.
Dodatkowo wykonuje się testy:
skórne – wykrywające nadwrażliwość IgE-zależną,
prowokacyjne – wykonywane wtedy, gdy wyniki pozostałych testów nie są jednoznaczne, ale można je przeprowadzić jedynie hospitalizując pacjenta w szpitalach przygotowanych do leczenia powikłań w przypadku ewentualnego wstrząsu anafilaktycznego
badania krwi – służące badaniu eozynofilów we krwi i stężenia przeciwciał IgE w surowicy krwi (które może być podwyższone nie tylko z powodu alergii, ale i nowotworów, chorób pasożytniczych czy zmieniać się wraz z wiekiem badanego).
Badania krwi
liczby granulocytów kwasochłonnych (eozynofilów) w surowicy – powyżej 400/l ul we krwi obwodowej może wskazywać na alergię
test eozynofilowy przed i po spożyciu danego alergenu pokarmowego (alergia jest wówczas, gdy po 30-60 min. po spożyciu znacznie wzrośnie ilość eozynofilów)
badanie poziomu przeciwciał IgE w surowicy – powyżej 100 j.m./ml wskazuje na alergię (w tym swoistych, przeciw konkretnym alergenom) i związanych w tkankach – u alergików duże nagromadzenie IgE występuje w błonie śluzowej żołądka i jelit)
test Phadiatop – badający sumaryczną ilość swoistych przeciwciał IgE dla najczęstszych alergenów pokarmowych
Badania optyczne
testy skórne – wykonywane po odstawieniu leków antyhistaminowych przez co najmniej 7-14 dni; to próby śródskórne, punktowe – Prick test oraz skaryfikacyjne
spirograficzne – pokazujące alergiczną niedrożność dróg oddechowych
histopatologiczne – z wycinków pobranych podczas gastroskopii, sprawdzające naciek zapalny błony śluzowej
dieta eliminacyjna – in. wykluczająca, obserwacja po usunięciu z codziennej diety jednego lub kilku składników pożywienia
prowokacja alergenami pokarmowymi – podawanymi na czczo w stopniowo zwiększanych ilościach az do czasu wystąpienia objawów
podwójnie ślepa prowokacja pokarmowa – mająca skuteczność 95-98%; alergik otrzymuje kapsułkę ze stopniowo zwiększaną ilością określonego pokarmu na zmianę z kapsułką z placebo nie znając ich zawartości
test endoskopowy – badanie endoskopem po prowokacji płynnym alergenem pokarmowym, wprowadzonym do organizmu na błonę śluzową górnego odcinka przewodu pokarmowego.