Badania spirometryczne

Badania spirometryczne

Spirometria jest badaniem czynnościowym układu oddechowego, które warto wykonać u pacjentów skarżących się na objawy charakterystyczne dla astmy. Ta metoda diagnostyczna pozwala ocenić drożność oskrzeli. Jeśli ta jest ograniczona, oznacza to, iż mamy do czynienia z dychawicą.

Podczas badania wykonuje się próbę rozkurczową. Polega ona na podaniu drogą wziewną salbutamolu i wykonaniu spirometrii po 20 minutach. Próba rozkurczowa zwiększa trafność diagnozy. Jeśli farmaceutyk przyczyni się do znaczącej poprawy lub ustąpienia obturacji oskrzeli, prawdopodobnie pacjent zmaga się z astmą.

Znaczenie pomiaru PEF

Pomiar PEF odgrywa niezwykle istotną rolę w badaniu spirometrycznym. Dokonuje się go automatycznie podczas dmuchania w spirometr. Przy wykorzystaniu miernika natężonego wydechu PEF określa się szczytowy przepływ wydechowy i tym samym ocenia się stopień drożności oskrzeli.

Mianem PEF określamy największy przepływ w czasie natężonego wydechu, jaki badanemu udało się osiągnąć. Wartości PEF wykazują wysoką korelację z FEV, czyli parametrem wyznaczanym w spirometrii, który dokładnie określa drożność oskrzeli. Ten najprostszy pomiar przepływu często jest niedoceniany i wykonywany zbyt rzadko. Pomiary PEF przeprowadza się u astmatyków, którzy są leczeni w warunkach domowych. Na ich podstawie ocenia się dobowy rytm drożności oskrzeli. Pomiar PEF pozwala określić, jakie czynniki sprzyjają ostrym napadom duszności.

Ocena skuteczności leczenia

W sytuacji, gdy parametr PEF przyjmuje prawidłowe wartości, lekarz wie, że leczenie zostało właściwie dobrane, a stan pacjent jest stabilny. Gdy przebieg choroby ulega zaostrzeniu, można zasięgnąć opinii specjalisty przez telefon. Po podaniu wartości parametru PEF lekarz określi metody postępowania. Jest to niezwykle przydatne narzędzie w przypadku chorych niestabilnych.

Przebieg badania spirometrycznego

Badanie zawsze wykonuje się w pozycji siedzącej lub stojącej. Do płuc nabiera się jak najwięcej powietrza, po czym wykonuje gwałtowny i szybki wydech. Przeprowadza się co najmniej 3 pomiary, z których pod uwagę bierze się najlepszy. Przed rozpoczęciem pomiaru wskaźnik ustawia się w pozycji „zero”. Wynik podaje się w litrach na sekundę oraz w litrach na minutę. W przypadku dorosłych wykorzystuje się aparaty, które mają skalę od 50 do 850 na minutę. Wynik pomiaru porównuje się z wartościami należnymi dla danego pacjenta. Zależą one od wzrostu, płci i wieku pacjenta. Chory porównuje uzyskany wynik ze swoimi najlepszymi. Co roku należy aktualizować najlepszy wynik. Kolejne pomiary należy przeprowadzać w zbliżonych warunkach, przed lub po lekach, w pozycji stojącej lub siedzącej.

Interpretacja wyników

Oceniając wynik, należy zwrócić uwagę na godzinę pomiaru i ewentualne podanie leków rozszerzających oskrzela. Obok wartości pomiaru PEF chory powinien zapisywać jego okoliczności. Jeśli wartość parametru podlega dużym fluktuacjom, oznacza to, iż doszło do pogorszenia drożności oskrzeli.

Zmienna wartość parametru PEF

U osób zdrowych obserwuje się dobowe wahania parametru PEF, ale zazwyczaj różnica nie przekracza 15%. U astmatyków w okresie zaostrzeń wahania przekraczają 20%. Im większa różnica, w tym gorszej kondycji znajdują się oskrzela pacjenta. Wśród czynników zmniejszających wartość PEF wymienia się: obturację w astmie, zwężenie tchawicy, nowotwór uciskający oskrzela, włóknienie płuc, zmiany w opłucnej, nieprawidłową budowę klatki piersiowej.

Obturacja czy restrykcja?

W celu ustalenia przyczyny zmniejszenia PEF należy przeprowadzić szczegółowe badania. W rozpoznaniu charakteru zmiany – restrykcja czy obturacja – niezwykle istotną rolę odgrywa spirometria.

III Światowy Dzień Spirometrii

W dniach 10-20 września 2014 roku będziemy obchodzili w Polsce III Światowy Dzień Spirometrii. Akcja została zainicjowana przez European Respiratory Society oraz European Lung Fundation, koordynuje ją Polska Federacja Stowarzyszeń Chorych na Astmę, Alergie i POCHP. Celem III Światowych Dni Spirometrii jest zwrócenie uwagi Polaków na choroby płuc.

Osoby kaszlące, palące tytoń i odczuwające duszności zapraszamy do zapoznania się z listą placówek dostępną pod adresem www.astma-alergia-pochp.pl/index.php?option=com_xformsdisplayrecords&view=list&Itemid=51 , które będą czynnie uczestniczyły w obchodach III Światowego Dnia Spirometrii. Potencjalnych pacjentów, którzy nie znaleźli gabinetu w swojej okolicy, zachęcamy do regularnego odwiedzania powyższej strony. Lista placówek jest systematycznie aktualizowana.

III Światowy Dzień Spirometrii

III Światowy Dzień Spirometrii

*Treści zawarte na serwisie Testyalergiczne.pl mają wyłącznie charakter informacyjny. Żadna z nich nie zastąpi wizyty u lekarza, psychologa czy konsultacji leku z farmaceutą. Misją portalu jest działanie informacyjno-edukacyjne. Zanim skorzystasz z porad zawartych w naszym serwisie, zwłaszcza tych o charakterze medycznym, skonsultuj się z lekarzem lub specjalistą z danej branży. Administrator portalu Testyalergiczne.pl nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie w praktyce treści opublikowanych na stronie.
PODZIEL SIĘ: